Erfenis ontvangen? Zo regelt u de aangifte erfbelasting

Heeft u onlangs een erfenis ontvangen? Dan komt er veel op u af in een moeilijke periode. De erfbelasting die u moet betalen kan vragen oproepen. Wanneer moet je die betalen? En hoe gaat dat in zijn werk? Evi staat voor u klaar en zet de stappen op een rij.

Wanneer aangifte erfbelasting?

Wanneer u aangifte van de erfbelasting moet doen, hangt af van de datum waarop u de erfenis krijgt. Zo kunt u vanaf 1 maart 2022 aangifte doen over een erfenis die u hebt ontvangen in 2021. Als erfgenaam krijgt u binnen vier maanden na het overlijden automatisch bericht van de Belastingdienst dat u aangifte moet doen. U heeft als erfgenaam verschillende mogelijkheden voor het aanvaarden van een erfenis. In welke mate u een erfenis aanvaardt, bepaalt ook over welk bedrag u uiteindelijk belasting betaalt.  

Zijn er nog andere erfgenamen? Dan ontvangt meestal de partner of het oudste kind van de overledene een aangifteformulier. Vermoedt u dat u aangifte moet doen, maar heeft u geen bericht ontvangen? Vraag dan zelf het aangifteformulier op bij de Belastingdienst of regel de aangifte van de erfbelasting digitaal.

Erfbelasting betalen in 3 stappen
Erfbelasting betalen, doet u in drie stappen. Eerst bepaalt u de waarde van de erfenis, daarna kunt u aangifte doen. Vervolgens krijgt u een aanslag van de Belastingdienst en betaalt u de erfbelasting.   

1. Bepaal de waarde van uw erfenis

De Belastingdienst kijkt bij het berekenen van de erfbelasting naar de waarde van de nalatenschap op de sterfdatum van de overledene. U betaalt erfbelasting als de nettowaarde van de erfenis – minus schulden – hoger is dan de vrijstelling. U betaalt dan belasting over het bedrag boven de vrijstelling. Hoe hoog die vrijstelling is, hangt af van uw relatie tot de overledene. De regel is; hoe dichter u bij de overledene staat hoe lager de erfbelasting. Voor de inboedel telt de economische waarde: het bedrag dat de hoogste bieder ervoor geeft. Dit is dus niet de verzekerde waarde.

Erft u een woning?
Dan geldt de WOZ-waarde die de gemeente heeft vastgesteld. De verkoopprijs doet er dan niet toe. Erf u als kind de woning van uw ouders? Dan heeft u de optie om er zelf te gaan wonen, maar de meeste erfgenamen kiezen ervoor om de woning te verkopen. Voordat u dat doet, is het verstandig om na te gaan met welke kosten u dan te maken krijgt. Bijvoorbeeld voor taxatie en makelaarscourtage voor de verkoop van de woning. Daarnaast moeten de erfgenamen in de periode dat de woning te koop staat de gemeentelijke lasten, energie-, verzekerings- en onderhoudskosten betalen.

Erft u een onderneming?
Was de overledene ondernemer? Dan bepaalt de rechtsvorm van de onderneming hoe de afhandeling van de erfenis verloopt. Bij een eenmanszaak telt de gemaakte winst ook mee als erfenis, de erfgenamen moeten hier belasting over betalen. Is de onderneming een bv? Dan draait de bv in theorie nog door. Als erfgenaam erft u dan de aandelen. Over de waarde betaalt u erfbelasting.

Is de onderneming veel waard, dan kan de erfbelasting problemen opleveren. Omdat u vaak geen geld uit de onderneming kunt halen, zonder de voortgang van de onderneming in gevaar te brengen. Gebruik maken van de bedrijfsopvolgingsregeling is dan optie. Dit levert de erfgenaam die de onderneming overneemt mogelijk een vrijstelling voor de erfbelasting op. Neem contact op met een fiscaal adviseur als u deze mogelijkheid overweegt.

Erft u een beleggingsportefeuille?
Dan geldt de waarde van de effecten op de laatste beursdag voor overlijden. Deze kunt u opvragen bij de beleggingsinstelling.

2. Doe aangifte van de erfbelasting

Na het overlijden heeft u acht maanden de tijd om aangifte te doen van de ontvangen erfenis. Het kan voorkomen dat de waarde van de erfenis op dat moment nog niet helemaal duidelijk is. Bijvoorbeeld, omdat er veel erfgenamen zijn, of omdat er nog stukken van de boedel getaxeerd moeten worden. Toch moet u aangifte van de erfbelasting doen binnen acht maanden.

Blijkt de erfenis later meer waard? Dan kan de inspecteur van de Belastingdienst een naheffing opleggen. Als de werkelijke waarde van de erfenis lager is dan in de aangifte is opgegeven, kunt u een correctie op de eerdere aangifte indienen.

Aftrekposten erfbelasting
Vergeet bij uw aangifte niet om gebruik te maken van de aftrekposten op de erfbelasting. Sommige uitvaartkosten mag u namelijk aftrekken van de belasting zoals de kosten van de uitvaartdienst en rustplaats. Dekt een uitvaartverzekering een deel van de kosten? Dan kunt u de kosten die niet worden gedekt door de verzekeringsmaatschappij, aftrekken van de erfbelasting. 

3. Betaal de erfbelasting

Meestal krijgt u binnen drie maanden na aangifte een belastingaanslag. U moet dan een bepaald percentage over uw erfenis aan belasting betalen. Hoe hoog dat percentage is, hangt af van de waarde van de erfenis en uw relatie tot de overledene. Lukt het niet de aanslag op tijd te betalen dan kan de belastingdienst belastingrente over de erfbelasting rekenen.

Tarieven erfbelasting 2022

Lukt het niet om de erfbelasting te betalen op het moment dat u de aanslag ontvangt? Bijvoorbeeld, omdat de woning in de nalatenschap nog niet is verkocht? Dan kunt u om uitstel van betaling vragen.

Uw financiële doelen halen

Houdt u na de erfbelasting een mooi bedrag over? Bedenk dan goed wat u met dit geld wilt doen. Wilt u eerder te stoppen met werken, een bijzondere reis maken of groter wonen? U kunt het geld opzijzetten op een spaarrekening, maar door de lage spaarrente is de kans klein dat je vermogen hiervan groeit. Door de negatieve rente en de vermogensrendementsheffing wordt uw spaargeld zelfs minder waard.

U kunt dit bedrag ook beleggen. De kans is dan groter dat u op lange termijn een mooi vermogen opbouwt om die droomreis te maken of vervroegd met pensioen te gaan. Wilt u weten hoe u een erfenis kunt gebruiken om vermogen op te bouwen? Maak dan een afspraak met één Evi’s beleggingscoaches.