Schenken met behoud van zeggenschap: bewind

Sinds 2018 besteedt Evi van Lanschot in een aantal blogs aandacht aan het onderwerp schenken. Eerder stond de schenking aan kinderen en schenking aan kleinkinderen centraal. Dit jaar is het thema ‘schenken met behoud van zeggenschap’. 

Een van de manieren om zeggenschap te behouden is het schenken onder bewind. Een bewindvoerder krijgt dan de zeggenschap over het geschonken vermogen, totdat uw kind of kleinkind een bepaalde leeftijd heeft bereikt. U bepaalt zelf op welke leeftijd dat is. Vijf aandachtspunten bij het instellen van bewind:

1. Hoe regel je bewind over een schenking?

Schenken onder bewind kan via een notariële akte vastgelegd worden, maar dat hoeft niet. Het bewind moet in ieder geval schriftelijk worden vastgelegd. Dit mag dus ook een onderhandse overeenkomst zijn. De meeste banken hebben voor hun relaties een onderhandse schenkingsakte om bewind in te stellen. Evi van Lanschot heeft dat ook.

U kunt in de schenkingsakte aangeven tot welke leeftijd het geschonken vermogen onder bewind moet komen én wie de bewindvoerder is. Let op: het bewind moet gelijk met de schenking overeengekomen worden. Dat kan dus niet achteraf. Bij elke schenking moet het bewind opnieuw schriftelijk worden vastgelegd. Dat kan door bij volgende schenkingen in de overboeking te vermelden dat de schenking gedaan wordt volgens de oorspronkelijke schenkingsakte.

2. Wie kan benoemd worden tot bewindvoerder?

U kunt uzelf tot bewindvoerder benoemen, maar u mag ook iemand anders aanwijzen. Als opa’s en oma’s een belastingvrije schenking aan kleinkinderen doen, benoemen zij meestal de ouder van het betreffende kleinkind tot bewindvoerder. U kunt ook een professionele bewindvoerder kiezen. Deze persoon of organisatie betaalt u dan een vergoeding voor de werkzaamheden. Neem deze vergoeding ook op in de schenkingsakte.

3. Wat als de bewindvoerder tijdens het bewind overlijdt?

Vaak wordt in de schenkingsakte ook een opvolgend bewindvoerder benoemd, als de oorspronkelijke bewindvoerder bijvoorbeeld niet meer in staat is de functie uit te oefenen of overlijdt. Als er geen opvolger in de schenkingsakte is opgenomen, kan de kantonrechter iemand benoemen.

4. Tot welke leeftijd kan het bewind duren?

In principe kunt u elke leeftijd hanteren. Maar uw kind kan na vijf jaar de rechter vragen om het bewind te laten vervallen, omdat hij zelf capabel is om het vermogen te beheren. Als u dat wilt voorkomen, kunt u in de schenkingsakte een clausule opnemen die u in dat geval de mogelijkheid geeft om de schenking te herroepen. Als uw kind dan naar de rechter stapt, herroept u dus de schenking en krijgt u het geschonken bedrag weer terug. Onder bepaalde voorwaarden krijgt u ook de betaalde schenkbelasting terug.

5. Mag de bewindvoerder het vermogen beleggen?

De bewindvoerder beheert het vermogen. In de schenkingsakte kunt u de bevoegdheden van de bewindvoerder opnemen, bijvoorbeeld over een eventueel te voeren beleggingsbeleid. Als daarover in de schenkingsakte niets is bepaald, zal de bewindvoerder zeer terughoudend moeten zijn en toestemming moeten vragen aan de kantonrechter. De bewindvoerder moet altijd in het belang van uw kind of kleinkind handelen. Doet hij dit niet, dan kan hij aansprakelijk gesteld worden voor geleden schade.

Heeft u vragen of wilt u weten welke schenkingsopties u heeft?

Overweegt u een schenking te doen onder bewind? Indien u klant bent bij Van Lanschot dan kunnen we u helpen met het opstellen van een schenkingsakte waarmee u bewind kunt instellen.  Meer weten over schenken onder bewind? Neem contact op met een vermogenscoach van Evi.

Geschreven naar de stand van zaken op 9 november 2021.